نخستين دستگاه تقطير مداوم گل محمدي براي توليد اسانسي با معيارهاي جهاني، روز گذشته طي مراسمي با حضور معاون فناوري و نوآوري معاونت علمي و فناوري رياست جمهوري، فرماندار و رييس دانشگاه كاشان رونمايي شد.
دكتر ابراهيم آبادي، رييس پژوهشكده اسانسهاي طبيعي دانشگاه كاشان ، از تدوين استاندارد اسانس گل محمدي در كشور خبر داد.
وي با بيان اين كه دستگاههاي گلابگيري مورد استفاده گلابگيران كشور به دو دسته تقسيم ميشوند، گفت: يك نوع از اين دستگاهها، دستگاه گلابگيري سنتي هستند كه روش توليد گلاب آنها تقطير با آب است به طوري كه گياه در آب غوطهور شده و با آن ميجوشد سپس اسانس گل همراه با آب بخار شده و در نهايت سرد و جمعآوري ميشود.
وي افزود: نوع ديگر دستگاهها، دستگاه صنعتي تقطير با آب و بخار توام است. در اين دستگاه، گياه در داخل آب غوطهور بوده و سپس تبخير انجام و اين امر باعث ميشود كه ميزان مومهايي كه در گياه بوده و تبخير ميشوند بالا رفته و كيفيت اسانس پايين آمده و مطابق با استانداردها نباشد.
رييس پژوهشكده اسانسهاي طبيعي قمصر با اشاره به دستگاه تقطير مداوم كه به همت پژوهشگران پژوهشكده اسانسهاي طبيعي قمصر طراحي و ساخته شده است، گفت: اين دستگاه به گونهاي طراحي شده كه گل محمدي در داخل آب قرار نميگيرد؛ بلكه در داخل محفظهاي قرار ميگيرد كه آب در زير گل، جوشيده و بخار آب از داخل گلها عبور ميكند.
ابراهيمآبادي ادامه داد: در نهايت بخار آب اسانس گل را همراه خود داشته و در قسمت خنك كننده سرد شده و اسانس جدا ميشود.
وي با تاكيد بر اينكه مردم ايران گلاب را محصول اصلي گل محمدي ميدانند، خاطرنشان كرد: اين در حالي است كه گل محمدي يك محصول بسيار ارزشمند به نام اسانس دارد كه گران ترين اسانس دنيا محسوب ميشود و كاربرد بسياري در صنايع عطرسازي دارد.
رييس پژوهشكده اسانسهاي طبيعي تصريح كرد: با وجود اين كه ايران خاستگاه گل محمدي بوده و گياه بومي كشور است، اما به دليل اين كه تنها به گلاب آن پرداخته شده، در بازار و تجارت جهاني اسانس اين گل، جايگاه چنداني نداريم.
وي خاطرنشان كرد: كشور بلغارستان كه سطح زير كشت گل محمدي در آن در مقايسه با ايران بسيار ناچيز است، ۸۰ د رصد اسانس گل محمدي دنيا را توليد ميكند. اين در حالي است كه بيش از ۱۰ استان كشور ما كشت گل محمدي دارند و طراحي و ساخت دستگاه تقطير مداوم گامي براي ورود ايران به بازار اسانس دنيا خواهد بود.
ابراهيمآبادي با بيان اين كه در حال حاضر دستگاه تقطير مداوم با برق كار ميكند كه در آينده نزديك نمونه گازي دستگاه هم عرضه ميشود، افزود: اين دستگاه در مقايسه با دستگاههاي فعلي گلابگيري كه براي توليد اسانس هم ازآنها استفاده ميشود، ۲۰۰ برابر مصرف انرژي كمتري دارند.
وي ادامه داد: چنانچه گل تازه چيده شده در داخل دستگاه قرار داده شود، به ازاي هر ۱۲۰ كيلو گرم گل، ۴۰ گرم اسانس ميدهد كه مطابق با استانداردهاي جهان است.
ابراهيم آبادي با بيان اينكه گل محمدي ۴۰ واريته مختلف دارد، افزود: معروفترين واريته اين گل، گل محمدي يا گل سرخ است كه درصدد ساخت دستگاه تقطير مداوم با ظرفيت ۳۰۰ كيلوگرم گل با هر بار بارگيري هستيم.
به گفته وي دستگاه تقطير مداوم با حمايت كانون هماهنگي دانش و صنعت گلاب و گل محمدي در پژوهشكده اسانسهاي طبيعي قمصر ساخته شده است.
وي با اشاره به تدوين استاندارد اسانس و گل محمدي ايران در پژوهشكده گفت: كميته بينالمللي ايزو، استانداردهايي براي اسانس گل محمدي دارد اما تنها براي سه كشور تركيه، بلغارستان و مراكش بوده و در سال ۲۰۰۳ تدوين شده است.
ابراهيم آبادي با اشاره به عضويت عليالبدل ايران در كميته اسانس ايزو ادامه داد: درصدد تهيه استاندارد اسانس گل محمدي ايران هستيم كه به كميته بين المللي ايزو ارائه دهيم كه اميدواريم ظرف پنج ماه آينده آماده و به موسسه استاندارد كشور ارسال و سپس به اين كميته داده شود تا از اين پس اسانسهاي توليدي در ايران جهت صادرات و فروش به بازارهاي جهاني از اين استانداردها استفاده كنند.
وي با اشاره به توليد خام اسانس نعناع فلفلي در كشور گفت: سطح زير كشت اين گياه، ۱۰۰ هكتار است و در صنايع داروسازي كاربرد دارد كه اسانس آن با دستگاهها سنتي گرفته و به شكل خام و با قيمت بسيار پايين صادر ميشود.
ابراهيم آبادي ادامه داد: در نهايت اسانس فرآوري و استاندارد شده اين گياه از كشورهاي آلمان وانگلستان با قيمت هنگفت خريداري ميشود كه اميدواريم ظرف يكسال آينده بتوان اين اسانس را به صورت خالص به گريد بالا توليد كنيم تا قابل مصرف در صنايع داروسازي باشد.
رييس پژوهشكده اسانسهاي طبيعي قمصر افزود: اسانس نعنا فلفلي به عنوان افزودني در داروهاي ضد نفخ استفاده ميشود به عنوان مثال قرص داميتيكون و شربتهاي خوراكي معده حاوي اين اسانس هستند.
وي با بيان اينكه استاندارد اسانس گل محمدي ۱۰ تست مختلف است، گفت: امكانات انجام اين تستها درپژوهشكده اسانسهاي طبيعي قمصر موجود است كه شامل رنگ، بو، حالت، چرخش نوري، ضريب شكست ميشود.
به گزارش ايسنا، روز گذشته ضمن بهرهبرداري رسمي از دستگاه تقطير مداوم گل محمدي و اولين اسانس توليد شده با معيارهاي جهاني گل محمدي، نقشه راهبردي گل محمدي نيز رونمايي شد.